คลังสินค้าอัตโนมัติ (Automated Warehouse) คือ ระบบบริหารจัดการคลังสินค้าที่นำเทคโนโลยีและเครื่องจักรเข้ามาช่วยในกระบวนการทำงานตั้งแต่การรับสินค้า การจัดเก็บ การเคลื่อนย้าย ไปจนถึงการจัดส่งสินค้าออกจากคลังอย่างเป็นระบบและมีประสิทธิภาพสูงสุด การนำระบบอัตโนมัติเข้ามาใช้งาน สามารถช่วยลดความผิดพลาดที่อาจเกิดจากพนักงาน และเพิ่มความเร็วในการดำเนินงาน เหมาะสำหรับธุรกิจที่มีปริมาณสินค้าจำนวนมาก รองรับการเติบโตของธุรกิจในอนาคต
คลังสินค้าอัตโนมัติสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภทหลัก แต่ละประเภทใช้เทคโนโลยีและเครื่องจักรที่แตกต่างกัน ทั้งด้านการจัดเก็บ การเคลื่อนย้าย และการควบคุมสินค้า สำหรับคลังสินค้าอัตโนมัติเต็มรูปแบบเหมาะสำหรับธุรกิจที่ต้องการเพิ่มประสิทธิภาพในการจัดการคลังสินค้าขั้นสูง ส่วนคลังสินค้าแบบกึ่งอัตโนมัติช่วยเพิ่มความสะดวกสบายในบางขั้นตอน แต่ยังสามารถควบคุมต้นทุนได้ดี และประเภทสุดท้ายคลังสินค้าแบบ Manual เหมาะสำหรับธุรกิจที่เริ่มต้นหรือมีปริมาณสินค้าไม่มาก
คลังสินค้าอัตโนมัติเต็มรูปแบบ คือ คลังสินค้าที่นำเทคโนโลยีมาใช้ในทุกกระบวนการทำงานอย่างครบวงจร ตั้งแต่การรับสินค้า การจัดเก็บ การหยิบสินค้า ไปจนถึงการจัดส่งสินค้า เทคโนโลยีที่นำมาใช้ในคลังสินค้าอัตโนมัติเต็มรูปแบบ เช่น หุ่นยนต์หยิบจับสินค้า, ระบบลำเลียงสินค้า และระบบชั้นวางเก็บสินค้าอัตโนมัติ เหมาะสำหรับธุรกิจขนาดใหญ่ที่ปริมาณสินค้าจำนวนมาก ต้องการระบบที่แม่นยำและพร้อมจัดส่งอย่างรวดเร็ว แม้จะมีต้นทุนเริ่มต้นสูง แต่สามารถลดต้นทุนแรงงานได้ในระยะยาว
คลังสินค้าแบบกึ่งอัตโนมัติ คือ คลังสินค้าที่นำเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในบางกระบวนการของคลังสินค้า เช่น การจัดเก็บสินค้า หรือการลำเลียงสินค้า แต่ในขณะที่บางกระบวนการทำงานยังคงต้องจ้างพนักงาน ระบบนี้เหมาะกับธุรกิจขนาดกลาง หรือธุรกิจที่มีแผนปรับเปลี่ยนเป็นคลังสินค้าอัตโนมัติเต็มรูปแบบในอนาคต ข้อดีของระบบกึ่งอัตโนมัติ มีความยืดหยุ่นในการทำงาน สามารถปรับเปลี่ยนได้ตามความต้องการ
คลังสินค้าแบบ Manual คือ คลังสินค้าที่ให้พนักงานดำเนินงานในทุกขั้นตอน ทุกกระบวนการทำงาน ตั้งแต่การจัดเก็บสินค้า การหยิบสินค้า ไปจนถึงการจัดส่ง เหมาะสำหรับธุรกิจขนาดเล็ก มีสินค้าในคลังไม่มาก หรือธุรกิจที่ยังไม่ต้องการลงทุนในเทคโนโลยีขั้นสูง ซึ่งมีข้อได้เปรียบในด้านต้นทุนเริ่มต้นต่ำ และมีความยืดหยุ่นในการดำเนินงานสูง แต่มีข้อจำกัดด้านเวลา ความแม่นยำ และความปลอดภัยในการทำงาน
ระบบคลังสินค้าอัตโนมัติ คือ เทคโนโลยีที่ช่วยให้การบริหารคลังสินค้ามีความทันสมัยและมีประสิทธิภาพสูงสุด ประกอบด้วย 3 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ การนำระบบจัดเก็บสินค้าอัตโนมัติเข้ามาช่วยเก็บสินค้าในชั้นวางอย่างเป็นระเบียบและทำโดยอัตโนมัติ ต่อมาคือระบบลำเลียงและขนส่งสินค้าที่ช่วยเคลื่อนย้ายสินค้าระหว่างพื้นที่จัดเก็บ จุดรับ-ส่ง หรือพื้นที่บรรจุสินค้า และมีระบบจัดการและควบคุม ซึ่งเป็นซอฟต์แวร์ทำหน้าที่ควบคุมทุกกระบวนการในคลังสินค้าแบบเรียลไทม์
Automated Storage System หรือระบบจัดเก็บสินค้าอัตโนมัติ เป็นระบบที่ออกแบบมาเพื่อช่วยจัดเก็บสินค้าบนชั้นวางหรือจัดเก็บในพื้นที่อย่างเป็นระเบียบ โดยระบบจะใช้เครื่องจักรหรือหุ่นยนต์ในการเคลื่อนย้ายสินค้าเข้าออก เหมาะสำหรับคลังสินค้าที่มีปริมาณมาก
Material Handling & Conveyor System หรือ ระบบลำเลียงและขนส่งสินค้า เป็นระบบที่ออกแบบมาเพื่อเคลื่อนย้ายสินค้าในคลัง โดยใช้เครื่องจักรอัตโนมัติ เช่น สายพานลำเลียง หรือหุ่นยนต์ขนส่ง ซึ่งช่วยให้การขนย้ายสินค้ามีความรวดเร็วและปลอดภัยมากขึ้น
ระบบจัดการและควบคุม เป็นหัวใจสำคัญ ที่ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของเครื่องจักรภายในคลังสินค้า โดยระบบนี้จะใช้ซอฟต์แวร์อัจฉริยะในการวิเคราะห์ วางแผน และควบคุมการทำงาน เพื่อให้มองเห็นภาพรวมการทำงานของคลังสินค้า
เทคโนโลยีสนับสนุนของระบบคลังสินค้าอัตโนมัติ ประกอบด้วย ซอฟต์แวร์บริหารจัดการ (Warehouse Management System), ระบบควบคุม (Warehouse Control System), ระบบติดตามสินค้า (Tacking System), หุ่นยนต์คลังสินค้า (Warehouse Robots) และระบบ RPA ที่ทำให้กระบวนการต่างๆ เป็นอัตโนมัติและแม่นยำยิ่งขึ้น การทำงานร่วมกันช่วยลดข้อผิดพลาด เพิ่มความเร็วในการทำงาน และทำให้การบริหารคลังสินค้าเป็นไปอย่างราบรื่น
Warehouse Management System (WMS) คือ ระบบบริหารจัดการคลังสินค้าที่ช่วยควบคุมและติดตามกระบวนการต่างๆ ในคลังสินค้าอย่างครบวงจร ตั้งแต่การรับสินค้าเข้าหลัง การจัดเก็บ การหยิบ การบรรจุ รวมถึงการจัดส่งสินค้าไปยังลูกค้า
Warehouse Control System (WCS) คือ ระบบควบคุมการทำงานของเครื่องจักรและอุปกรณ์เครื่องกลต่างๆ ในคลังสินค้า เช่น สายพานลำเลียง แขนกล และหุ่นยนต์ขนสินค้า เป็นต้น ระบบ WCS ทำหน้าที่เป็นตัวกลางระหว่าง Warehouse Management System กับอุปกรณ์เครื่องกลในคลังสินค้า โดยรับคำสั่งจาก WMS แล้วแปลงเป็นคำสั่งเพื่อควบคุมเครื่องจักรให้ทำงานตามเป้าหมาย เช่น การย้ายสินค้าไปยังตำแหน่งที่กำหนด ระบบ Warehouse Control System ทำหน้าที่ตรวจสอบสถานะการทำงานของเครื่องจักรแบบเรียลไทม์ พร้อมทั้งส่งข้อมูลกลับไปยัง WMS
Tracking System คือ ระบบติดตามและตรวจสอบตำแหน่งสินค้าในคลังแบบเรียลไทม์ เพื่อให้รู้ว่าสินค้าอยู่ตรงไหน ตั้งแต่เข้าคลังสินค้าจนออกจากคลังสินค้า ระบบนี้ทำงานผ่านเทคโนโลยีต่างๆ เช่น เทคโนโลยีที่สามารถระบุวัตถุได้โดยใช้คลื่นวิทยุ, Barcode และ IoT เซ็นเซอร์ที่ติดตั้งในสินค้า, พาเลท หรือหุ่นยนต์ขนส่งสินค้า
หุ่นยนต์ในคลังสินค้า (Warehouse Robots) คือ เครื่องจักรอัตโนมัติที่ทำหน้าที่เคลื่อนย้ายสินค้า หรือหยิบจับสินค้าภายในคลังโดยไม่ต้องให้พนักงานทำงานในส่วนนี้ Warehouse Robots แบ่งออกเป็นหลายประเภท เช่น หุ่นยนต์ขนส่งอัตโนมัติ (AGV/AMR), หุ่นยนต์หยิบสินค้า และแขนกลที่ใช้หยิบจับสินค้า หุ่นยนต์เหล่านี้ทำงานตามคำสั่งจาก WMS หรือ WCS ซึ่งจะส่งคำสั่งแบบอัตโนมัติ
Robotic Process Automation (RPA) คือ เทคโนโลยีซอฟต์แวร์ที่ออกแบบมาเพื่อช่วยทำงานซ้ำๆ ที่ปกติแล้วต้องใช้พนักงานในการจัดการ โดยเฉพาะงานด้านเอกสารและข้อมูลใน Warehouse เช่น การบันทึกข้อมูลสินค้า การออกใบส่งของ การอัปเดตสต็อก และการสร้างรายงานต่างๆ RPA ยังสามารถทำงานร่วมกับระบบจัดการคลังสินค้าอัตโนมัติ เช่น WMS และ WCS ได้อย่างไร้รอยต่อ ช่วยให้ข้อมูลในคลังสินค้าอัปเดตแบบเรียลไทม์
อ่านเพิ่มเติมได้ที่ RPA Warehouse
Warehouse Automation ช่วยลดต้นทุนได้หลายด้าน เช่น ช่วยลดข้อผิดพลาดจากการจัดเก็บสินค้าผิด ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อความเสียหายของสินค้า นอกจากนี้คลังสินค้าอัตโนมัติสามารถทำงานได้อย่างรวดเร็ว ลดเวลาการจัดเก็บหรือหยิบจับสินค้า อีกทั้งยังช่วยประหยัดพื้นที่เก็บของด้วยการจัดเก็บสินค้าในแนวตั้งด้วยระบบอัตโนมัติ
Warehouse Automation ไม่ได้เหมาะกับคลังสินค้าขนาดใหญ่เท่านั้น แต่จริงๆ แม้แต่คลังสินค้าขนาดเล็กและคลังสินค้าขนาดกลางก็สามารถนำบางส่วนของ Warehouse Automation มาใช้ได้ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและลดปัญหาต่างๆ เช่น การจัดเก็บสินค้าที่ไม่เป็นระเบียบ ความล่าช้าในการหยิบจับสินค้า เป็นต้น
แม้ว่า Warehouse Automation จะเป็นระบบอัตโนมัติที่สามารถทำงานได้เองในหลายขั้นตอน แต่ก็ยังต้องมีพนักงานที่ทำหน้าที่ควบคุม ดูแล และตรวจสอบระบบให้ทำงานต่อเนื่องอย่างไม่มีปัญหา โดยพนักงานอาจจะต้องมีทักษะในการใช้ซอฟต์แวร์บริหารคลังสินค้า เช่น WMS, WCS รวมถึงการตรวจสอบหุ่นยนต์ ระบบลำเลียง และระบบจัดเก็บสินค้าอัตโนมัติว่าทำงานได้ปกติ นอกจากนี้ยังมีหน้าที่ในการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า เช่น การรีเซ็ตระบบหรือแก้ไขขัดข้องเบื้องต้น ดังนั้นแม้ Warehouse Automation จะลดจำนวนแรงงานลงได้มาก แต่พนักงานที่เหลือต้องมีทักษะสูงขึ้นเพื่อรองรับการดูแลระบบอัตโนมัติ
การนำเทคโนโลยีมาช่วยทำงานแทนมนุษย์ โดยมนุษย์มีส่วนเกี่ยวข้องกับงานน้อยที่สุด
การใช้ AI และซอฟต์แวร์ระบบอัตโนมัติ ช่วยทำงานในองค์กร เพื่อลดข้อความผิดพลาด รวดเร็ว
เทคโนโลยีหรือซอฟต์แวร์ที่ช่วยให้กระบวนการทางธุรกิจเป็นอัตโนมัติ ช่วยให้งานเสร็จเร็วขึ้น
การดำเนินงานอัตโนมัติ ในการจัดการงานต่างๆ เพื่อลดการพึ่งพามนุษย์ เพิ่มความแม่นยำมากขึ้น
ที่อยู่
43 อาคารไทยซีซี ทาวเวอร์ ชั้นที่ 11 ห้องเลขที่ 111
ถนนสาทรใต้ แขวงยานนาวา
เขตสาทร กรุงเทพมหานคร
Copyright © 2025 KSP AsiaFIN Co., Ltd. All Rights Reserved.
